een griekse tragedie

De meeste zuidelijke deelnemers aan een verenigd Europa zitten in moeizaam economisch vaarwater. Griekenland heeft een 2e lening gekregen. Portugal staat ook min of meer onder curatele. Spanje en Italië hebben nog niet aangeklopt bij het IMF, maar ook deze landen hebben een enorme staatsschuld.

De meeste commotie geldt Griekenland. Het wordt namelijk langzaam duidelijk dat het geleende geld niet voor 100% terug komt. De lenende landen zullen een deel van het geld kwijt zijn en dat roept negatieve reacties op onder de bevolkingen van de noordelijke landen. “Gooi Griekenland maar uit de Eurozone” is een veel gehoorde kreet, helaas ook uit de mond van politici. Zo kort door de bocht kunnen we niet redeneren en het toont pijnlijk aan hoe weinig solidariteit we kunnen opbrengen voor de Griekse bevolking. De media brengen vooral informatie van, voor en door politici, bankiers, en dat is eigenlijk de elite.

Een enkele keer krijgen we iets te horen of te zien van Griekse mensen. Dan kunnen we niet om hun ellende heen. “Maar het is hun eigen schuld”, hoor ik mensen hier zeggen. Wordt het niet eens tijd dat we uit de zwart-witte hokjes stappen en proberen het hele scala aan informatie boven tafel te vragen? De Griekse hoogleraar econoom, Yanis Varoufakis, heeft al de andere kant van het verhaal verteld. Recent brak journaliste en Griekenland correspondente Ingeborg Beugel een lans voor de Griekse bevolking (Knevel en van den Brink, 3 juni 2011). Ik noteer hier een aantal van haar bevindingen, omdat ik het gevoel heb dat de Grieken als volk onrecht wordt gedaan met de negatieve beeldvorming. Ze maakt een duidelijk onderscheid tussen de Griekse burgers en de elite. Ik laat haar hier zelf aan het woord:

•   Brussel heeft met open ogen toegekeken en toegestaan hoe 30 jaar lang een corrupte Griekse elite van links of van rechts grote sommen geld in hun zakken lieten verdwijnen. De Griekse burger is daar net zo slachtoffer van als de Nederlandse belastingbetaler die zich nu zorgen maakt om zijn centjes.

•   Er wordt gedaan alsof er hulp geboden wordt aan Griekenland, alsof het gaat om steun, maar dat is je reinste volksverlakkerij. Griekenland leent tegen hele hoge rentes. De banken in de noordelijke Europese landen lenen geld tegen een rentepercentage van 2%. Zij lenen dit weer door aan Griekenland en rekenen dan 5,5%. Dat zien de Grieken niet als steun, maar als woekerpraktijk.

•   De schulden die Griekenland heeft opgebouwd de afgelopen 30 jaar, net zoals Portugal en Spanje, zijn ontstaan vanaf de toetreding van Griekenland. In 2001, toen de euro kwam, is die ontwikkeling alleen maar doorgegaan omdat de Europese banken zo ontzettend graag wilden lenen aan die landen. De schulden liepen enorm op omdat de banken zo op winstbejag uit waren. Ze hebben onverantwoordelijk gehandeld, want iedereen wist dat het mis was in Griekenland.

•   De landen die leenden konden hiermee een verzorgingsstaat opbouwen en ze begonnen te importeren uit de Noord-Europese staten. Het geld wat uit het buitenland binnenkwam stroomde dus weer terug naar datzelfde buitenland. Duitsland en Nederland hebben 10 miljard verdient aan de leningen met Griekenland. Het land had een groei van 3 tot 4% en kon daardoor tot de crisis van 2008 terugbetalen. Brussel trok niet aan de bel want ze verdienden dik aan Griekenland.

•   De gewone burger moet nu de rekening betalen voor het financiële wanbeleid van de corrupte elite die 30 jaar stand gehouden heeft, van de winstbeluste bankiers en de onverantwoordelijke industriëlen. Het neoliberale hervormingspakket dat Griekenland sinds mei vorig jaar over zich heen heeft gekregen is het meest meedogenloze ooit in de geschiedenis van Europa. Haal het geld bij hen die verantwoordelijk zijn.

•   Brussel, Europa en ook Nederland sturen alleen maar aan op verlaging van de lonen en pensioenen maar die kunnen niet nog verder omlaag. Ik vind het interessant dat Brussel heel arrogant, keihard en meedogenloos allerlei eisen stelt aan Griekenland terwijl ze helemaal niet aanstuurt en de Griekse regering niet onder druk zet om de corrupte politici aan te pakken. Dat doen ze niet omdat er dan heel veel louche praktijken aan het licht zouden komen die met Europa te maken hebben. Siemens bijvoorbeeld heeft tijdens de Olympische Spelen zo ongenadig veel smeergelden uitgedeeld. Daar zijn miljarden omgegaan maar als je dat gaat aanpakken dan kom je dus ook aan een Duits bedrijf en dat wil Duitsland niet. Er zijn enorm veel smeergelden betaald voor Duitse onderzeeërs en Franse vliegtuigen die Griekenland echt niet nodig had maar hen door de strot zijn gedrukt.

•   Het Griekse volk wil dat er koppen gaan rollen. Politici moeten nu eindelijk eens aangeklaagd en bestraft gaan worden. De hetze tegen Griekenland moet nu eens eindelijk ophouden. De Jort Keldertjes en Wildertjes liegen echt: er wordt niks gegeven er wordt dik verdiend aan de zogenaamde steun aan Griekenland.”

•   De pensioenleeftijd van de Grieken is dezelfde als in Nederland: 65 jaar.

•   De verstrekking van een 13e maand (en ev. 14e, 15e maand) is vorig jaar afgeschaft in het kader van de eerste lening. Deze afschaffing geldt voor iedereen, dus ook voor de Grieken met een zeer laag inkomen.

•   Er is een behoorlijk aantal Grieken dat meerdere baantjes heeft om het gezin te kunnen onderhouden.

Een andere uitzending (De Slag om Brussel, VPRO, 20 juni 2011) ontdekt de volgende zaken:
•  over de Griekse overheid
Petros Markaris, schrijver, verwijt de politieke klasse een houding van cliëntelisme. Een lid of aanhanger van Partij A krijgt een baantje in de publieke sector als deze partij aan de macht is. Wanneer in een volgende regeringsperiode Partij B aan de macht is, worden deze ambtenaren niet vervangen of ontslagen, maar installeert deze de eigen leden of aanhangers erbij. Zodoende zijn er afdelingen ontstaan waar in plaats van 10 mensen nodig zijn, 100 mensen werken. Er gaat dus niemand uit en er komen steeds meer mensen bij. Alle Griekse regeringen hebben op deze manier voor hun familie en vrienden “gezorgd”. De afdelingen waren zo vol dat er geen plek meer was voor echte deskundigen.
Het belastingsysteem, met name de administratie ervan, functioneerde niet. Of de gewone man belastingen ontdook is me niet duidelijk, maar alleen al achterstallige belastingheffing op plezierjachten zou 2 miljard moeten opleveren. Griekse (exorbitant rijke) reders dreigen bij een belastingverplichting onder vreemde vlag te gaan varen. Hun eis is dat de Griekse regering eerst de corruptie aanpakt.

•  over reeds genomen maatregelen
De maatregelen die de Griekse regering al genomen heeft zijn oa. een drastische verhoging van de btw, de pensioenleeftijd is jaren omhoog geschroefd, de ambtenarensalarissen zijn verlaagd en er zijn 20.000 ambtenaren minder (volgens secretaris generaal Ilias Plaskovitis). De Griekse koopkracht is hiermee enorm gedaald. En belastingontduiking is nu strafbaar gesteld.

•  over macro economische aspecten
De lezing van minister van Financiën de Jager is deze: de Griekse economie is ingestort, omdat de concurrentiepositie is verslechterd ten opzichte van de andere Europese landen, met name van Duitsland en Nederland. Wij konden veel exporteren, maar andersom was dit niet zo. Ter compensatie stelde de Griekse overheid meer ambtenaren aan met als gevolg dat de overheidsfinanciën de pan uit rezen.
Hij bevestigt dat Nederland aan de Griekse crisis verdient. Nederland geeft geen geld aan Griekenland, maar verdient er (flink) aan. Het geld dat wij goedkoop kunnen lenen, leent Nederland aan Griekenland tegen een flink hogere rente. Nederlandse banken en pensioenfondsen hebben geld in Griekenland uitstaan.
Een faillissement of verbanning uit de Eurozone zou desastreus zijn voor Nederland, omdat Zuid Europa een belangrijk afzetgebied (export) is. Als we Griekenland niet helpen er bovenop te komen, dan zal dat hier de werkgelegenheid en de pensioenen aantasten.

Samenvattend wil ik aangeven dat we onze ogen meer kunnen openen voor de Griekse bevolking die extreme bezuinigingen over zich heen krijgen. Dat we verder gaan kijken dan de one liners die we nu voorgeschoteld krijgen en beseffen dat politici, overheden, instanties en de banken geen schone handen hebben in de desastreuze ontwikkelingen die de zuidelijke landen van de Eurozone treffen. Dat we dus meer oog krijgen voor de gang van zaken die hieraan vooraf is gegaan en waarbij alle Europartners verantwoordelijkheid dragen.

En ja, er gebeuren in Griekenland dingen die niet kloppen, maar laten we er dan ook bij melden dat de onverheid op grote schaal in gebreke blijft. Laten we vooral niet vergeten om de hand ook in eigen boezem te steken. Ook in ons land, en overal elders trouwens, wordt gefraudeerd, opgelicht, nagelaten, noem maar op. Ik keur het niet goed, het zijn inhumane en onsociale praktijken, maar de zwarte piet treft ons allemaal. Reden te meer om ruimhartiger te zijn met onze solidariteit en deze met meer wijsheid toe te delen.

Laatst aangepast op woensdag, 29 juni 2011.